Quận Buồn và chùm thơ

Nguyễn Vũ Hiệp

Quận Buồn

Anh quận công quận Buồn

đứng cửa ô chào khách.

Anh cứ đứng, lá vàng cứ rơi nghiêng

thăm quận rồi khách đi ngang biền biệt.

Anh mong khách không thiệt

chân lành đến lành đi,

nụ đêm hợp nở trắng tóc ngày ly,

nhưng hoa tàn, khách buồn, anh chỉ biết

thắp đầu ô thêm một đèn lồng nguyệt

vĩnh viễn chẳng tắt đi

làm sao Đẩu trên biển

dẫn đường tháng tử quy.

Sao Đẩu thời gian

vời khách đến.

Bóng khách dài chìm dưới đáy hồ quên,

khách thì rời bến.

Quận Buồn quỳ bên hồ bóng hằng đêm

uống tới say mà chết.

Mai nhảy xuống hồ chẳng trở lên

người quen, gặp lại hết.

Không rời bến

không trở lên,

đầu ô sao Đẩu

vẫn vàng hằng đêm.

Mai này ai đến quận

thắp một đèn lồng thêm

rồi say trước cửa

chào khách hằng đêm.

10.09.2023

những người trên mây

.tôi tô lên trời xanh

một nỗi nhớ hình người rồi trông

bạn bạc trong gió lạnh

.trên vùng lồng lộng này

tóc ai cũng từng bay

trước khi cùng tuột khỏi

những hôm nay.

mây không bóng người

nên tuỳ tôi vẽ ai

mây không bóng người

nên tôi sợ ở lại

mây phai bóng người

nên mình vẽ luôn tay

rồi tôi thay nét vẽ

mà giữ nguyên quạnh quẽ

bỏ bạn phai lặng lẽ.

.chúng mình vẽ

mãi nơi này

nên dù mây cũ

bay khuất rừng tây

bóng tôi và bạn

vẫn lồng ở đây

trong bóng ai sau này

dù tôi không thấy.

18.09.2023

Sẹo tương lai

Khúc ve sầu hoài thai

Trong lòng ve non chôn trong đất

Một vết sẹo tương lai.

Bảo tàng

Thăm thâm nghiêm bảo tàng

Nhìn dòng lũ thời gian

Cuốn phai âm lễ nhạc

Và đặt xương tiên tổ từng tế tang

Bên vỏ trai gò rác.

mắt loà

Nhạt dần cùng bóng ông

là trăng hay tròng mắt?

Ông hé hai vì sao

bạc chìm mây làn tóc:

Trở mình dõi đêm thâu

tàn rồi ư lửa sáp?

Gọi lớn vào bề sâu

xem người hay quỷ đáp.

cái chén rỗng

Nghìn người từng nhấp môi

một chén khô trăm tuổi

chắc gì là nghìn mảnh chén vỡ

hôn thời gian tìm đôi.

Mỗi người sinh ra là mảnh vỡ

xin nhau kết dính để đựng trời

rót trà vàng chát để

hàn những khoảng người vơi.

Những mùa lầu cao như mây thổi

trôi qua in bóng một vũng trời

vớt hạc vàng đắm nước

làm trâm tóc làng chơi.

Dọc đường người đứng như răng lược

chải dặm tóc phù vân

sư đập chén trà trông khói trắng

lấy làm keo hàn tâm.

15.09.2023

Trở mình lá thu

Ngủ đi ngủ đi, nay đã mỏi rồi,

Trở mình lá thu ai ngăn nổi.

Sóng ác không, đất thiện không, và cát thờ ơ không,

Vòng quay không ngăn ngày hấp hối.

Buồm mi hãy căng mộng mây gió thổi,

Chăn thủy chiều đà đắp sọ dừa côi.

Những ánh sao xa mùa xưa đã nổi

Trên cát vàn hài cốt biển lặng phơi.

Nhẹ ru nhẹ ru, bọt mây nước đổi

Trên xác tàn của những kỷ nổi trôi

Mùa thu người phu vàng da gắng gỏi

Chia gió ngàn của những kẻ hồn đôi.

Mùa kim thiền rơi, nghìn thu vẫn đợi

Trong tiếng thở dài vãn chuyện đầu môi.

Nhẹ rơi nhẹ rơi, ngày xưa vẫn đợi

Tro cốt người vào mắt tìm lệ khơi.

13.09.2022

Tầm xuân

Mỗi xuân, một lần mưa hoa mai

Một cánh rơi vai, lòng trong lại

Nhưng xuân cứ rơi, mai cứ rơi

Xuân không ép xác mình mãi mãi

Hoa rơi lặng thinh, không thuyết giảng

Về xuân thật và lẽ hoa khai

Những bóng mùa mai xưa khuất mây

Dòng nước nhân gian ngây nhìn lại.

Tôi có quạt, mực thâm bút điểm

Từng nét mai không mờ sắc đi

Xuân có chợ là rừng hoa lụa

Xếp từ áo quần, đúng từng ly.

Tay không khoát ý xuân phần phật,

Tôi sợ xuân mình lỡ cuộc thi.

Tầm xuân khô một góc giam cầm,

Để Tết nay tôi không kỳ dị.

Tôi cứ sợ, mực thâm cứ ở,

Và áo quần vẫn đúng từng ly.

Con nước tình đôi khi ngước lại

Thấy bóng xuân mình tàn sắc đi.

Thiền sinh cứ nhặt từng xác ve

Mà tầm truy hoàng hôn cuối hè

Khi sắc hổ phách lan núi lạ

Thấy đầu mình không một bóng che.

Tòa tháp lộn ngược

"Gì thiện bằng tuân lệnh

Gì thật bằng cái chết

Gì đẹp bằng nữ hoàng hữu sinh của loài lính vô sinh

(Kẻ ngự tối cao dưới vực sâu muôn trùng

Tự tại vô biên trong hầm kín thẳm cùng)"

- Chú kiến nói với tôi

Trong toà tháp lộn ngược.

Chúng tôi chạm râu nhau

Truyền hương ghi thần sắc

Trồng nấm thắp vòm sao

Uống mạch mây trong vắt.

Xẻ hài cốt tiều phu

Nuôi mầm xanh trên đá.

Làm thần rừng hoá, sinh

Muôn loài trên sông lá.

Gặt mùa hoàng hoa đơm

Trên đầu lâu quân sĩ

Mà chẳng ngửi chữ thơm

Thêu cờ Chân-Thiện-Mỹ.

Trời còn nhiều chân mây

Dâng cồn sâu trong đất

Loài tìm chiều cao riêng

Trong bề sâu chôn cất...

Địa cầu quay tròn

Đêm ướt

Những chân mây chiều nay hướng thượng

Đêm đạp thái dương.

09.11.2022

Tế xuân

Non Tây tràn xanh nước,

Đê Đông chắn phù sa.

Xác thượng du ủ xanh giang hạ,

Máu đào lại trổ một mùa hoa.

Mỗi xuân là một tuần lá đổ,

Để mầm cây non nuốt ông bà,

Bước trên đất lành, tôi nghe chuyển

Dưới bàn chân mình, những can qua.

Tôi biết lá vàng và hoa thắm

Đều gọi đất xanh dịu là nhà

Bởi dưới nghìn sâu, mạch sống thẳm

Chắt dòng sữa mẹ chốn mồ ma.

Vậy nên dâng mình cho rễ cội,

Tôi cùng lão nông uống ngọn trà.

Hoa rơi, hoa rơi, rơi rất vội

Cả một trời thả máu tình ca.

Tôi mến xuân tình muôn kiếp chuyển

Theo mạch dục non vạn năm già,

Nơi khuẩn nguyên sinh như bóng nguyệt

Tan hợp không đổi sắc hoàng hoa.

Vậy nên tôi dạo xuân rất vội,

Thăm mùa hoa chuyển gió nguyệt ba.

Xuân khơi, hoa rơi trên chén rượu

In giờ điên loạn đã trầm kha.

Yêu lứa tằm tơ mộng mau lớn

Cắn bể dâu xanh dệt thuận hòa,

Và yêu bóng rừng thiêng vĩ đại

Đan lồng nhốt từng cánh nguyệt hoa.

12.03.2021

lăn dọc bão

Các lối sống nổ súng vào nhau.

Cái chết thắng chung cuộc.

Ngày mai đơn điệu như mơ ước.

Hoặc không.

Họ là điếu thuốc tôi là đầu lọc

một vùng vô dụng rỗng

say hai chiều mênh mông

rơi vô sự, nghênh ngông.

Tôi chạm môi dưới

vị thần neon.

Gạn tro cốt lạnh

khỏi hương chiến công.

Bình yên thần thắp

những đốm lửa hồng.

Tắt lửa thì vứt

tôi vào khoảng không.

Tôi lăn

qua gót chân

những vị thần

qua phố đông

( ai đó ho mà chết

nhường lại một khoảng không ).

Ngày mai vui thế

muôn hình phù vân.

26.10.2023

để lại nhẹ

Chim bay để lại nhẹ

cành rung không người nghe.

Lá rụng cạnh lông vũ

một trời xanh mái che.

30.10.2023

hoa sữa

Hoa sữa đêm

vảng vất gì

người cúi nhặt sao đêm rơi man mác

người ho khạc trăng tàn rồi bỏ đi

người thấy chung thuỷ

người thấy tử thi

xương đêm lạnh rơi đầy ghế đá rách

sau chiều nắng dại tím tử vi

người yêu ngây dại

người cuống bỏ đi.

Hoa sữa thêm

màu nghĩa gì

người ta thủ thỉ

đầu ngõ sử thi

nghe nói nó yêu thầm

nghe nói nó loạn ly

nghe nói nó Bắc Kỳ

nghe bảo nó tạc chính trị suy

lên đêm thu tàn đêm vô vị

đêm chúng mình im không nói gì

người nhặt sao rụng

người lén bỏ đi

người khen mũi ta đa xứ sở

hơn mũi bọn mi

lỗ mũi đương đại

trùm mũi cổ thi

lông mũi quan ngại

cọ mũi sầu bi.

Hoa sữa thơm

chẳng nói gì

chó tìm nhau ngửi đít

rồi sủa tắt tà huy

rủ rỉ bướm đêm đan cánh vẽ

những điệu hương tàn múa đồng quy

hoa neon thở

nối mạch sữa muộn

đầu phố bỏ đi

hoa thơm ma mị

như đồng hồ cát

rụng đếm giờ đi.

09.11.2023

kéo co

tơ của câu chuyện chưa kể hết

khi y khuất đi bám vào gì

vào tượng nhân hình

vào cung kiếm gỉ

vào vảy rồng bát vỡ nạm hiên đình

vào tờ lệnh binh

vào cột buồm đáy biển

vào thư mối gặm tình

vào nhục hình cuối

vào sắp bình minh

vào kinh họ đọc

vào giờ lặng thinh

dây rối dây rối con rối động

chín vật vương tơ lắp thể hình

chín vật trông nhau luận tội

chín vật tranh nhau khởi binh

chín lời kể chuyện lấp

đen một giấy đồng trinh

tơ chín nhành lay động

vạn sương hắt bình minh.

- Không chắc -

( một giọt sương bình )

- Có thể sương hắt

nhau lung linh

Có thể chưa từng

có bình minh

Có thể tơ gảy

cái lặng thinh.

Cốc cốc nghe mõ

mở cửa đón tình

mùa xuân nghiêng cánh

tả khuynh hữu khuynh.

10.11.2023

trên xác thời gian

Vung lưỡi rìu

người đặt câu hỏi về quá khứ

chặt ngang gốc rễ ngày hôm nay

có gì trong suốt chảy đi mất

mùi ứa ngây ngất trời lung lay

mắt trên cành kỷ niệm

khô tàn vỡ vàng bay

bay

bay

bay

lá lọt kẽ của hai kim giây

tìm không còn thấy

người trở lại với câu hỏi nơi đây

uốn thân cây ghép gốc cây vào ngọn

và bảo tôi làm theo

dù hôm qua ngọn chúng mình rẽ nhánh.

gốc cây tách đôi rồi

hai bánh xe cây uốn tròn gầy guộc

lăn xuống hai triền đồi cách xa nhau.

lăn xa

lăn xa

có khi trên đường lại bắt gặp

bụi hoa hôm qua.

Vết rìu đánh dấu

câu hỏi và lời giải.

Ở đó lời ẩn sâu

vang tách đôi thực tại.

Ở đó muôn cành câu trả lời

của hôm qua hôm nay hay ngày mai

tuỳ ý mọc lên

tuỳ ý đặt lại.

11.11.2023

Du mục lửa

Mục đích nào sẽ không thành phương tiện

phương tiện nào chưa từng là mục đích

chúng ta nhảy vòng quanh

để giữ cho ngọn lửa thiêng cháy tiếp

để giữ cho chúng ta nhảy vòng quanh.

Dừng nhảy cùng tôi

xem cái thiêng huỷ diệt

hình hài thơm cháy rộp phồng lên:

ăn thịt kẻ ngoài vòng tròn thân thiết.

Ở lại cùng tôi

ăn thịt bọn phi nhân thêm một lát

làm phương tiện cho mục đích của anh:

đi nơi khác

đi tìm vòng tròn khác

nhảy quanh ngọn lửa khác

những linh địa rải ngang gió đồng hoang

cho đến ngày bơi sang

bến bờ biết rắc hạt tiêu vào thịt.

Tôi đã từng xảy ra

Tôi mở mắt

phòng tối cái gương không rõ mặt

có lẽ nó thiếu hơi người

cũng như hôm qua.

trên bàn học tên tôi leo lét thắp

vậy là

tôi đã từng xảy ra.

tôi đã từng xảy ra.

Nắng hắt ngang phòng vệt song sắt

để vuột bụi trắng trôi.

thời gian mất rồi sao vẫn nặng

bằng tôi.

Mấy giờ rồi

tôi không biết.

tôi mở sách gương mặt. như đêm qua.

tìm màu da thân thiết.

Mấy giờ rồi

trời da trắng họ tăng ca.

Đồng bằng mơ xóm bồi nhìn xóm lở

không có gì xảy ra.

nguyệt. duyên. phiền. siết. biệt. điên. nguyền. biết.

bụi trắng mờ màu da.

Người chết vô số trời bom nắng nổ

không có gì xảy ra.

Tôi đã xảy ra rồi,

tôi xin lỗi.

tôi từng bay qua gõ bao cửa sổ

bày bán sao rơi

tôi từng hứa một người, rồi người nữa

thời gian sẽ không trông trôi.

nay dưới sao mai mờ

tôi bay. tôi xin lỗi.

tôi xin lỗi. tôi xin lỗi

những giọt đồng hồ rơi.

chúng tôi bay ngang trời theo mép biển

tránh dọc trái bom rơi.

Nhưng ai không đi bộ

cũng không con người.

Và khi về trên đất sát thương nhau,

thân người, tôi xin lỗi.

tôi xin lỗi. tôi xin lỗi

tiết buồn lẳng lặng trôi.

Đừng đặt tên cho buồn ngưng gió đọng

thành trái bom rơi.

Xin lỗi chữ viết

ngưng tuyết đầy trời.

Mấy giờ rồi

tôi không giết.

15.12.2023

biến thái

Khi con bướm bay rồi

tôi đậu lên nhành cúc

không có câu trả lời trong màu vàng

không có câu trả lời trong mật nhạt

không có câu trả lời trong mùi hương

trên cánh tôi có phấn xanh tưởng tượng

và tôi là bướm

bên kia mặt gương

không có câu trả lời trong thằng người

đang tranh mật nhạt.

15.12.2023

nghiên cứu muối

Bên cửa sổ vuông, tôi vuông vức buồn

Cửa kính vuông ố vàng màu hữu hạn

Nhuộm khẳng khiu cành buông

Nhuộm võ vàng mây cuốn

Vạch ô vuông vắng cả con đường

Quanh quanh hồ sương

Ngang cánh lang thang con chuồn chuồn

Ngang cành tùng thưa không chịu uốn.

Nước lặng. cánh lặng. cành lặng. ngang:

Ngang như mặt bàn

Ngang như tủ chạn

Ngang như mặt sàn không bụi mảy may

Đợi sóng xô gợn váy.

Bên cửa sổ vuông, tôi vuông vức đàn

Nước chảy ngang mà gió nghiêng cánh nhạn

Ai xây cầu ngang

Cong cung dọc oán

Trắng váy cưới và điếu thuốc tàn

Trắng đầu lâu và trăng bè bạn

Đêm nổi mà rồi khắc bình minh

Chìm như cuội suối.

Tường trắng Thiên Đường trong Thánh Kinh

Hình như sơn bằng muối.

Cánh chuồn chuồn hình thập tự lặng thinh

Cắm lên mưa thành nghĩa trang chiều dọc

Thập tự hẵng còn giăng

Hài cốt mây trôi xuôi như lệ khóc.

Tôi hong lệ khô

cho tinh thể mọc.

Rọi kính hiển vi

tôi soi hạt khóc.

Phân tử muối hình hộp,

hạt muối tinh cũng vuông như điều tốt.

Nhưng nước mắt lẫn bụi lẫn mồ hôi

(có thể là lẫn tôi)

mọc tinh thể như hoa

lan ra như cành lá

cong như đường phân nhánh như sông tuôn

hữu cơ vô cơ

tránh nhau, cuồn cuộn.

Tôi đóng chiếc bàn ngang

đặt bánh mì, bè bạn.

Đường dọc tinh thể cha

Đường ngang tinh thể má

Chênh chếch đường bay du học xa

Bay như vật giá.

Cao ốc vươn tinh thể

Phố dài rẽ nhành mê

Phố vươn xa không về

Chảy chung vào bể

Đổ xuống đầu những vực trũng sâu

Đen không lời kể.

Nơi đấy mặn

Nhưng muối chưa định hình

Khắc khoải hạt muối chỉ kết tinh

Ven thuỷ tinh mép nước.

Tôi bước lên cửa sổ hình vuông

Tôi bước qua ngôi nhà hình vuông

Rơi xuống hoen trang vở hình vuông

Bảy mươi phần trăm tôi là nước.

18.12.2023

phúc âm ruồi

Hạt cơm sáng rơi trên thềm

thiu buổi chiều

khô đanh buổi tối.

Hôm nay hạt cơm rơi

nở rồi tàn một cố đô vi khuẩn

và đó là lòng tôi.

Trong nắng lạnh

vo vo ruồi đến

vo vo ruồi đi

mỗi điềm lành trong một tiếng đập cánh

sáu chân đậu

                       thành niên kỷ

loạn li.

Bao nhiêu tay chạm.

bao nhiêu hẹn ước.

bao nhiêu ôm mặt.

bao nhiêu đêm rộng

                                      lõm vào mi.

trốn tìm

Lim dim lim dim

tôi chơi trốn tìm

mắt khôn khép hờ như mắt Phật

lỗ tai khoan thủng ngõ nhỏ im.

Lỗ tai hun hút

tiếng chân sắc cùn

phải trái đông tây đến chân mây

tôi bắt bạn dắt về kỷ luật mắt.

Sao sáng dè dặt

trăng bay băng băng

trong con ngõ mình tôi mù đặc

cuối cơn gió mình tôi đi săn

tôi khua vó mình tôi là giặc

khom khe hốc bạn im chân răng

bạn giấu bóng mình vào bóng phố

bóng bia mộ bê tông xi măng

nhưng đèn đường quất

phố đêm vết lằn

mình tôi khoe bóng

trải dài dưới trăng.

Nôn nao nôn nao

tôi vui trốn vào

mắt Buồn bị trị thì tỉnh táo

tai Muốn cai trị cơn chiêm bao

gầm giường nóc bếp

vực thấp non cao

nước luồn cống hẻm

soi mây thanh tao

an yên ẩn mình riêng góc nhỏ

lánh nguyệt làm tình xóm quanh co

liên miên rập rình chân rễ cỏ

biền biệt ấm nồng đáy đêm tro.

Và đợi gió

giở bão to

đồng khởi rời chỗ trốn

đến đập tường tự do.

Một người

bị bắt giữa đường

như chiên non tế

thập tự tình thương.

Tới lượt hắn bắt

đồng loại láo liên.

Một mạnh nhiều yếu

rượt đuổi vẹn nguyên.

   *

Bây giờ khi đã lớn

chúng tôi cùng đi tìm.

Và mỗi người tự trốn

một mình một ngõ im.

28.12.2023

đẩy nhau đi bộ

Chếnh choáng sốt ký ức

tôi thấy mình đi đường hồi nhỏ

óng nắng hè vàng dưới hoa giấy đỏ

đến trường tiểu học lay trong trời gió

như bóng nắng lốm đốm cây đu đưa.

Tôi dậm chân gõ cửa.

Đất cứng không cho vào tôi lao xao

lay trong trời gió.

Tôi mọc lên nơi khác.

Nơi khác. Rồi nơi khác.

Những cái rễ không quen đất quen nhau

đẩy nhau đi bộ.

Này gió

tôi muốn như mây nhảy lò cò

mỗi chân mây chỉ có một rễ mây

bay trong trời cô độc

bay trong ký ức không chật. Chỉ mênh mông

một buổi chiều sống.

Nắng quá

bao nhiêu bóng chiều đổ lên một người.

Mặt trời nào cũng xa

công tắc mi mắt tôi

sao tắt đi tất cả.

05.01.2024

Đền thờ

Kinh thơ đã lạnh nấm tro tàn

Hôm qua đốt sạch.

Hoa đào mũ mão rụng thềm tâm

Nằm trông chớp rạch.

Lành lạnh, lành lạnh

Bài ca cũ ngâm tẩm đá mây bay

Bệ thờ pho tượng hết cơn say

Rụng sơn son kiếp bạch.

Chuông lùa mây bước mấy trăng lay

Thui thủi xương xuân kính.

Tim chùa rêu khóc mấy hôm nay

Nhu nhủ sương xuân đính.

Chuông lùa phăng phắc quạ

Bạch nhật đưa ma.

Kiệu gió mây đi tuần muôn bóng dạ

Mọt gặm đơm hoa.

Vứt miền thiêng,

Miền bất biến,

Miền bất công,

Miền bất kiến.

Đền thờ cõi riêng trong cốt thất thập niên

Nhảy sáo chân đến huyệt.

Quả âm dương rơi

Gió nồm nam thổi

Quả âm dương rơi

Em bé đá nó rìa sân bên đời

Tiếng cười khanh khách vỡ nắng trắng

Con nghê đá chạy theo sủa tiếng đá

Thấm âm ve thu qua

Hoa ban nổi lửa nến trắng ven đường

Trống trường rụng đọng vũng đêm mở hội.

Khi vỡ sao trời

Quả âm dương rơi

Em bé đá nó khỏi sân bên đời

Tiếng cười khanh khách vỡ kính trắng.

Những con kiến ngước nhìn

Trời lanh canh đường kính

Thì bỏ mùi hương kiến chúa lên đường

Theo hồ ao vó mộng

Dấu chân long mã năm mười bảy

Vảy âm dương rơi

Em bé đá nó khỏi mâm thiên thời

Ngửa bàn tay thuần dưỡng vân cổ tự.

04.03.2023